दोस्त-व.पु.काळे- मराठी पुस्‍तक परिचय

सगळ्याच गोष्टी फारचं आहेत. पण सगळ्यात सुंदर म्हणजे सगळ्यात शेवटची गोष्ट "दोस्त" ............डोळ्यातून पाणी आल्याशिवाय राहत नाही.

 दोस्‍त

व.पु.काळे

मराठी पुस्‍तक परिचय

DOST by V.P.Kale

प्रतिज्ञेचे पालन करणे हेच मोठेपणाचे लक्षण होय.- दोस्‍त-वपु काळे

तेरी मेरी यारी खड्ड्यात गेली दुनियादारी... सचिन पिळगावकर अभिनित दुनियादारी या सिनेमातील हा डायलॉग, संवाद,आहे. यावरून आपल्‍याला आपल्‍या मित्रांवर किती व विश्‍वास, भरवसा असतो जान की बाज़ी लावायलाही आपण एका पायावर तयार व तत्‍पर असतो.

अशा दोस्‍त, मित्र, सखा, यार, जीगरी, यांच्‍यासाठी आपुलकी, जिव्‍हाळा असतोच.  मनाच्‍या एखाद्या कोप-यात, काळोख्‍या अंधारात, उजेडासारखे ज्‍यांच्‍याशी आपण नाते स्‍वतःहून जोडलेले असते अशा सर्व मित्रांना नक्‍कीच वाचायला पाहिजे अशी ही वपुंची भेट सर्वांसाठीच आहे.

मित्र म्‍हणजे आपण स्‍वतःलाच स्‍वतःच दिलेली सुदंर भेट आहे.  मग ते जिवंत असो वा निर्जिव, माणूस असो वा प्राणी, वयाचादेखिल काहीच संबंध नसतो, एखादे पुस्‍तक किंवा वस्‍तू-वास्‍तू असो वा आपले विचार, किंवा एखादी कथा-कल्‍पना, काहीही चालतं.

आई-वडिल, बहिण-भाऊ, काका-काकू, आत्‍या-मावशी-मामा-मामी, आजी-आजोबा-ताता-अण्‍णा-चुलत-सख्‍खे-इकडचे-तिकडचे-दुरकडचे...

नातेवाईक हे आपल्‍या जन्‍मापासूनच आणि आपोआपच, आपण स्विकारा-न-स्विकारा ते मिळालेले असतात, परंतू समाजातील वर्ण-वर्ग-धर्म-जात-पंथ-प्रांत-देश-प्रदेश यांना न जुमानता, यांचा जेष्‍ठ-कनिष्‍ठ असा भेद न ठवता, जिवश्‍च-कंठश्‍च मैत्रीचे हे नाते निभावतो.

मित्र हे असे नाते आहे जे आपण स्‍वतः बनवलेले असते, म्‍हणून या नात्‍याला आपण वेगळे वलय देतो, मनातील वेगळा पण हक्‍काचा कोपरा दिलेला असतो. शाळा, गल्‍ली, महाविद्यालय येथे ‘टोळक्‍यांचा’ वेगळा ‘कट्टा’ असतोच.

 मित्र या शब्‍दापेक्षा मला, दोस्‍त हा शब्‍द जास्‍त आपुलकीचा वाटतो.  आणि त्‍याहीपेक्षा हिंदी भाषेतील ‘यार’ हा शब्‍द जास्‍त जिव्‍हाळ्याचा वाटतारे.  ‘छोडदो यार’ या वाक्‍यात काही वेगळीच खुमारी आहे.

इंग्रजी भाषेतील Friend-फ्रेंड  हा शब्‍द वेगळं काही सांगतो.

F-Faith

R-Respect

I-Intensity

E-Eternal

N-Noble

D-Dedicated

प्रत्‍येक अक्षर मैत्रीची वीण पक्‍की करत नेणारी.

मैत्रीचं नातं हे सर्वश्रेष्‍ठ नातं आणि त्‍यातल्‍या त्‍यात Friend या शब्‍दातलं अक्षर-न्-अक्षर प्रत्‍ययकारी करणारी मित्रमंडळी परदेशात भेटली, तर सोन्‍याला सुगंध आल्‍याप्रमाणे वाटतं.

-वपु.

दोस्‍त

दोस्‍त यामध्‍ये विविध प्रारच्‍या माणसांच्‍या कथा आहेत. 

स्‍वतःचा, स्‍वतःच्‍या कुटुंबीयांचा स्‍वाभिमान जपणारी, कोत्‍या स्‍वभावाची, हट्टी, बेडकासारखे विशिष्‍ट आखलेले जग असणारी, परिस्थितीवर मात करणारी, तिला शरण जाणारी, चाकोरीबद्ध जीवनाविरुद्ध कंटाळून बंड करणारी.... अशी ही माणसे आहेत.

या माणसांचे स्‍वभाव, त्‍यांची सुख-दुःखे, त्‍यांच्‍या समस्‍या, त्‍यांची स्‍वप्‍ने ही आपल्‍या आजूबाजूलाच आढळणारी आहेत.  त्‍यांच्‍या आयुष्‍यात घडणारे प्रसंग आपल्‍या आयुष्‍यात कधीतरी घडलेले असतात किंवा इतरांच्‍या आयुष्‍यात त्‍याचे प्रतिबिंब बघितलेले असते आणि म्‍हणून ती माणसे आपली वाढतात.

छोट्याशा कथाबीजाचे फुलवत फुलवत भावस्‍पर्शी कथेत रूपांतर करण्‍याचे वपुंचे कसब व सामर्थ्‍य, साध्‍या सोप्‍या संवादातून जीवनाचे एखादे तत्‍त्‍वज्ञान सांगण्‍याची त्‍यांची हातोटी, जीवनाकडे पाहण्‍याचा सकारात्‍मक दृष्टिकोन आपल्‍याला वेगळेच बळ देतो.

कथासंग्रहाला ज्‍या कथेचे नाव दिले आहे, त्‍या कथेत या सर्वांचा परमोच्‍च बिंदू गाठला आहे.

दोस्‍त

व.पु.काळे

मराठी पुस्‍तक परिचय

 मित्र म्‍हणजे आपण स्‍वतःलाच स्‍वतःच दिलेली सुदंर भेट आहे.